آیه « وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ » درباره ی امیر مومنان (علیه السلام) نازل شده است «بخش سوم»
چهارشنبه, ۱۱ شهریور ۱۳۹۴، ۰۶:۱۷ ب.ظ
شبهه پراکنی حول نزول آیه در شأن حضرت
نویسنده: مقداد علوی
بسم الله الرحمن الرحیم
با
وجود این همه منابع و مدارک و تصریحات فراوان علمای اهل سنت ، باز هم می
بینیم که عده ای مغرض و حق ناپذیر اقدام به شبهه پراکنی حول نزول آیه ی
مزبور در شأن امیر المومنین علیه السلام نموده و با این شبهات بی پایه ،
منکر نزول آیه در شأن ایشان شده اند . در این مقاله به تعدادی از این شبهات
پاسخ داده می شود .
شبهه ی نخست آنان این است که : آیه مذکور در سوره بقره است و سوره بقره مدنی است و بعد از هجرت نازل شده و لذا شان نزول این آیه مردود است .
می گویم :
اولا ً وقتی
ابن عباس جریان نزول آیه و فداکاری امیرالمومنین علیه السلام را بیان می
کند و حاکم این مطلب را در مستدرک بیان نموده و ذهبی متعصب ( عالمی که در
جرح احادیث فضایل اهل بیت علیهم السلام کم نمی گذاشت ) این مطلب را تصحیح
نموده است ، شکی در صدور این روایت وجود ندارد .
حاکم نیشابوری در " المستدرک علی الصحیحین " چنین می گوید :
" شرى علی نفسه ولبس ثوب النبی ص ثم نام مکانه .. وکانت قریش ترید أن تقتل النبی ص فجعلوا یرمون علیا ویرونه النبی ص وقد لبس بردة وجعل علی رضی الله عنه یتضور "
( علی علیه السلام نفس خود رد ( در راه خدا ) فروخت و لباس پیامبر را بر تن کرد و در جای پیامبر خوابید ... قریش
می خواست که پیامبر را به قتل برساند لذا بر علی ( که در بستر پیامبر
خوابیده بود ) سنگ می انداختند و فکر می کردند که او همانا پیامبر است . و
علی علیه السلام لباس پیامبر را برتن کرده بود و از درد به خود می پیچید)
حاکم بعد از نقل این روایت می گوید : صحیح الاسناد ( اسناد آن صحیح است )
ذهبی نیز در تلخیص ، ذیل این روایت می گوید : صحیح
(المستدرک
على الصحیحین ، ج 3 ص 5 ،اسم المؤلف: محمد بن عبدالله أبو عبدالله الحاکم
النیسابوری ، دار النشر : دار الکتب العلمیة - بیروت - 1411هـ - 1990م ،
الطبعة : الأولى ، تحقیق : مصطفى عبد القادر عطا )
ثانیا ً
این مطلب برای اولین بار نیست که رخ می دهد . بسیاری از سوره های قرآن با
این که مکی هستند ، اما برخی آیات شان مدنی است و بالعکس . کافی است که هر
کس سری به کتاب اتقان سیوطی بزند و موارد فراوانی از این مساله را در آن
ببیند .
جالب
این که اهل سنت برای صحابه ی دیگر حاضرند آیه ی یک سوره ی مکی را مدنی
کنند ، اما نوبت به امیر المومنین علی علیه السلام که می رسد ، به یک باره
این قاعده تعطیل می شود ! یک مورد بسیار معروف اهل سنت در این باره ، آیه ی
7 از سوره ی رعد یعنی « ومن عنده علم الکتاب » است . با این که این آیه
جزء سوره ی مکی رعد و درباره ی امیر المومنین می باشد ، اما اهل سنت به
خاطر این که آن را به عبد الله بن سلام یهودی مسلمان شده در مدینه نسبت
دهند ، حاضر شده اند این آیه را مدنی بدانند !
شبهه ی دوم آن ها این است که : آیه مذکور در شان صهیب نازل شده است .
می گویم :
بر
اساس مدارک اهل سنت بیان کردیم که شان نزول این آیه امیرالمومنین علیه
السلام و ماجرای لیلة المبیت می باشد . و ابوجعفر اسکافی ادعای تواتر کرده
است که مفسرین آن را در شان امیرالمومنین علیه السلام می دانند .
نص
و متن آیه نیز با شان نزول آن در مورد امیرالمومنین علیه السلام بسیار
سازگار است تا نزول آن در شان صهیب . چرا که در مدارک اهل سنت آمده است که
صهیب مال خود را بخشید ولی این امر با نص آیه که در مورد جان فشانی و بذل
جان می باشد اصلا سازگار نیست بلکه آن با شان نزول آیه در مورد
امیرالمومنین علیه السلام که جان خویش را در طبق اخلاص گذاشت سازگار است .
دشمنان
اهل بیت و قلم های شکسته ایادی شیطان برای انکار و پنهان نمودن فضایل
امیرالمومنین علیه السلام همواره به دنبال جعل احادیث و فضائل ساختگی برای
همه کس به غیر از امیرالمومنین علیه السلام می بودند .
شبهه ی سوم آن ها این است که : مواخات اصلا ریشه روایی ندارد و علی و پیامبر با یکدیگر برادر نشدند بلکه اگر بوده باشد در مدینه بوده و نه در مکه .
می
گویم : تناقض در سخنان مخالف وحی موج می زند . این کلام بر اساس سخنان
واهی ابن تیمیه می باشد که در جایی می گوید مواخات کذب است ولی در جای دیگر
می گوید که مواخات در مدینه بوده است !!!
ما از باب اختصار و از باب نشان دادن جهالت ابن تیمیه و اتباع وی در باب حقایق تاریخی ، تنها به سخن ابن عبدالبر اکتفا می کنیم .
" قال
أبو عمر لم یتخلف الزبیر عن غزوة غزاها رسول الله ص وآخى رسول الله ص بینه
وبین عبد الله بن مسعود حین آخى بین المهاجرین بمکة فلما قدم المدینة وآخى
بین المهاجرین والأنصار آخى بین الزبیر وبین سلمة بن سلامة بن وقش "
( ابن
عبدالبر می گوید : زبیر از هیچ غزوه ای از غزوات پیامبر تخلف نکرد .
پیامبر بین او و ابن مسعود زمانی که در مکه بین مهاجرین عهد اخوت بست ، عهد
برادری بست . پس وقتی به مدینه رفتند و بین مهاحرین و انصار عهد اخوت
بستند ، بین او و سلمه بن سلامه برادی بستند )
( الاستیعاب
فی معرفة الأصحاب ، ج 2 ص 511 ، اسم المؤلف: یوسف بن عبد الله بن محمد بن
عبد البر الوفاة: 463 ، دار النشر : دار الجیل - بیروت - 1412 ، الطبعة :
الأولى ، تحقیق : علی محمد البجاوی )
" قال
أبو عمر آخى رسول الله ص بین المهاجرین بمکة ثم آخى بین المهاجرین
والأنصار بالمدینة وقال فى کل واحدة منهما لعلى أنت أخى فى الدنیا والآخرة
وآخى بینه وبین نفسه "
( ابن
عبدالبر می گوید : پیامبر بین مهاجرین در مکه عهد اخوت بست و سپس بین
مهاجرین و انصار در مدینه عهد اخوت بستند و در هر کدام از آنها به
امیرالمومنین علیه السلام فرمودند : تو برادر من در دنیا و آخرت هستی . و
بین خویش ( پیامبر ) و او ( علی بن ابی طالب ) عهد اخوت بست )
(الاستیعاب
فی معرفة الأصحاب ، ج 3 ص 1098 - 1099 ، اسم المؤلف: یوسف بن عبد الله بن
محمد بن عبد البر الوفاة: 463 ، دار النشر : دار الجیل - بیروت - 1412 ،
الطبعة : الأولى ، تحقیق : علی محمد البجاوی )
آری این است ادله محکم و استدلال های کوبنده ابن تیمیه و اتباع وی !!!
شبهه ی چهارم آن ها این است که : اگر قرار بود جبرئیل و میکائیل نازل بشوند ، باید بر پیامبر و ابی بکر نازل می شدند که از آنان محافظت کنند .
می گویم :
خداوند پیامبر خویش را بوسیله لشکری از فرشتگان حفاظت نمود همچنان که در آیه 40 سوره توبه چنین آمده است : " فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَکینَتَهُ عَلَیْهِ وَ أَیَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْها " یعنی خداوند سکینت و آرامش را بر پیامبر خویش نازل نمود و پیامبر را بوسیله لشکرهایی که دیده نمی شدند تایید نمود .
لذا
نیازی به حضور جبرئیل و میکائیل در کنار ایشان نبود . اما آیه فوق صراحت
دارد که در جریان غار ، تنها کسی که مورد عنایت الهی قرار گفت همانا پیامبر
بود و اصلا اثری از حمایت ابی بکر وجود ندارد و آیه فوق می گوید که آرامش
برای پیامبر بود و نه ابی بکر .
پس آیه غار عملا سبب آبروریزی خلیفه می باشد و نه فضیلت واهی و خیالی برای وی !!!
العبد الاحقر – مقداد العلوی
